4.3. Η Αυτονομία του Εκπαιδευόμενου, Αλληλεπίδραση, Ώρα Σκέψης του Εκπαιδευτικού

4.3. Η Αυτονομία του Εκπαιδευόμενου

Ένας σημαντικός στόχος της διδασκαλίας CLIL είναι να βοηθήσει τους μαθητές να εργάζονται ανεξάρτητα για την επίλυση προβλημάτων και να αναπτύξουν τις δικές τους γνώσεις και δεξιότητες.

Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί του CLIL να το πετύχουν αυτό;

Όταν σκεφτούμε τη δική μας σχολική εποχή, πιθανόν να θυμόμαστε ότι μας έλεγαν ακριβώς τι να κάνουμε, βήμα προς βήμα. Από τους εκπαιδευτικούς αναμενόταν να ελέγχουν πότε, πού και πώς πραγματοποιείται η μάθηση.

Με το CLIL, πρέπει να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε την προσέγγισή μας, να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να χαλαρώσουμε τα ηνία στην τάξη, και να αντιμετωπίσουμε την απώλεια του κεντρικού μας ρόλου. Θα πρέπει να παραχωρήσουμε κάποιο έλεγχο στους εκπαιδευόμενους μας.

Εδώ είναι μερικά πράγματα που πρέπει να σκεφτούμε:

• Δοκιμάστε να συνδεθείτε με τη ζωή των μαθητών, καθώς και τις ανάγκες και τα συμφέροντά τους

• Εξασκήστε την ενθάρρυνση (και την απόλαυση) της επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών

• Αφήστε τους μαθητές να σας βοηθήσουν να αποφασίσετε σχετικά με τα κριτήρια αξιολόγησης του περιεχομένου και γλώσσας

• Συμφωνήστε να εφαρμοστούν κανόνες δημιουργημένοι από τους ίδιους τους μαθητές/φοιτητές για αποδεκτή συμπεριφορά στην τάξη

• Αφήστε τους μαθητές να ζητήσουν νέο λεξιλόγιο όταν το χρειάζονται, παρά να διδάξετε εκ των προτέρων τις λέξεις που πιστεύετε ότι θα χρειαστούν

• Σταματήστε να περιμένετε από όλους τους μαθητές/φοιτητές να εργάζονται με τον ίδιο τρόπο: συμβουλεύστε τους να αναγνωρίσουν και να αναπτύξουν το δικό τους τρόπο μάθησης και στρατηγικές

• Βάλτε τον εαυτό σας στη δική τους θέση, και φανταστείτε τη μάθηση με διαφορετικούς και συναρπαστικούς τρόπους

• χρησιμοποιείστε διάφορες προσεγγίσεις

• αντιμετωπίστε τις άμεσες ανάγκες

• Προχωρήστε πιστεύοντας ότι η ενστάλαξη της αυτονομίας του μαθητή θα οδηγήσει σε καλύτερη μάθηση!

Οι εκπαιδευτικοί CLIL μπορεί αρχικά να αισθάνονται ευάλωτοι με το νέο τους ρόλο. Είναι δύσκολο να αρχίσουν να εργάζονται με λιγότερο παραδοσιακό τρόπο, όχι μόνο οι εκπαιδευτικοί, αλλά και οι μαθητές - θα αρνηθούν να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας στην τάξη τους αν δεν έχουν τη δυνατότητα να προσαρμοστούν σταδιακά στο να εργάζονται ανεξάρτητα. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να θυμούνται να αναλάβουν ευθύνη για τη δική τους μάθηση, και την πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση προβλημάτων. Μερικές φορές, θα προτιμούν να χαλαρώνουν στο θρανίο τους και να ακούνε το δάσκαλο να τους λέει τι να κάνουν στη συνέχεια!

Ένας από τους πιο σημαντικούς και πιο δύσκολους ρόλους του εκπαιδευτικού CLIL είναι να εκπαιδεύσει τους μαθητές πώς να είναι ανεξάρτητοι.

4.4. Αλληλεπίδραση

Η επικοινωνία είναι ένα από τα πέντε "C" s του CLIL. Αναφέρεται όχι μόνο στο το πώς ο εκπαιδευτικός και οι μαθητές επικοινωνούν μεταξύ τους σε μια νέα γλώσσα - αλλά και στο πώς οι μαθητές μπορούν να μάθουν. Η προσέγγιση CLIL αναγνωρίζει ότι η μάθηση δεν είναι μια καθαρά εσωτερική και γνωστική διαδικασία, αλλά αντιθέτως προκύπτει από την αλληλεπίδραση κατά την οποία μοιράζονται την γνώση και την κατανόηση.

Μέσω της αλληλεπίδρασης, οι μαθητές/φοιτητές κτίζουν πάνω στις υφιστάμενες γνώσεις τους, καθώς τις συγκρίνουν με το νέο περιεχόμενο και την νέα γλώσσα και συζητούν. Παράλληλα, ενημερώνονται για το τι πρέπει ακόμη να κάνουν. Για την εκμάθηση γλωσσών, ιδίως, η αλληλεπίδραση παρέχει την ευκαιρία τόσο για μάθηση όσο και για βελτίωση.

Πώς οι εκπαιδευτικοί του CLIL αυξάνουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών;

Δυαδική εργασία

Όταν ο εκπαιδευτικός κάνει μια ερώτηση Ανώτατων Δεξιότητων Σκέψης (ΑΔΞ) {Higher Order Thinking Skills (HOTS), ή περιγράφει ένα πρόβλημα προς επίλυση, ή θέτει μια δημιουργική άσκηση, κάποιοι μαθητές θα αναζητήσουν τρόπους για να αποφύγουν να μιλήσουν μπροστά σε όλη την τάξη, ιδιαίτερα στην άλλη γλώσσα! Αν ο εκπαιδευτικός μπορεί να προβλέψει ότι αυτό πρόκειται να είναι ένα πρόβλημα, μπορεί να χρησιμοποιήσει «σκέφτομαι, δουλεύω σε ζευγάρια και μοιράζομαι» για να βοηθήσει.

• Πρώτα απ 'όλα, δίνεται στους μαθητές/φοιτητές κάποιος σιωπηλός χρόνος σκέψης, έτσι ώστε να μπορούν να επαναλάβουν την απάντηση στο μυαλό τους.
• Στη συνέχεια, κάθε μαθητής/φοιτητής καλείται να πει τις ιδέες τους σε έναν συνεργάτη, έτσι ώστε να δουν αν οι ιδέες τους έχουν νόημα, και αν η γλώσσα που χρησιμοποιούν είναι κατανοητή.
• Μέχρι αυτό το σημείο, οι μαθητές/φοιτητές θα έχουν ήδη την ευκαιρία να δοκιμάσουν να εκφράσουν αυτό που θέλουν, και έτσι θα έχουν περισσότερη αυτοπεποίθηση στο να μοιραστούν τις ιδέες τους με ολόκληρη την τάξη.

Ομαδική εργασία

Ενώ οι μαθητές αλληλοεπιδρούν σε ζεύγη, θα γνωρίσει ο ένας τον άλλο καλύτερα και θα δημιουργήσουν νέες σχέσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για ομαδικές εργασίες, όπουείναι απαραίτητη η αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών μιας ομάδας για την συνεργασία τους.

• Ή αλληλεπίδραση σε ομάδες, βοηθά τους μαθητές/φοιτητές να χαλαρώσουν, να δουλέψουν δημιουργικά, και να λάβουν περισσότερα ρίσκα με τις γλωσσικές τους δεξιότητες.

• Μπορούν να εργαστούν βασιζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις και να αναλάβουν τον έλεγχο της μάθησης τους.

• Μέχρι τη στιγμή που η εργασία θα έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία, οι μαθητές θα έχουν πολλές ευκαιρίες να μιλήσουν μεταξύ τους και να οικοδομήσουν μαζί την εκμάθηση του περιεχομένου και της καινούριας γλώσσας.

Η δυαδική και η ομαδική εργασία δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά είναι το επίκεντρο της προσέγγισης CLIL.

4.5      «Ώρα Σκέψης του Εκπαιδευτικού»

Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Εκπαίδευση των ΕκπαιδευτικώνCLIL θα ήταν μια καλή πηγή για τους εκπαιδευτικούς (και τα σχολεία), να προβληματιστούν και να δημιουργήσουν ευκαιρίες κατάρτισης εκπαιδευτικών:

http://clil-cd.ecml.at/EuropeanFrameworkforCLILTeacherEducation/tabid/2254/language/en-GB/Default.aspx

Όταν κάποιο σχολείο αποφασίσει να υιοθετήσει το CLIL, κάθε εκπαιδευτικός που συμμετέχει χρειάζεται χρόνο για να επανεξετάσει και να προβληματιστεί σχετικά με τη διδασκαλία του και να αποφασίσει ποιες προσαρμογές απαιτούνται. Περνώντας κάποιο χρόνο για να εξοικειωθεί με αυτό το μαθητο -κεντρικό και διαδραστικό τρόπο μάθησης θα επιτρέψει στον εκπαιδευτικό να πει με σιγουριά «αύριο είναι η πρώτη μέρα του τετράμηνου και διδάσκω CLIL!»